Kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar, komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklarda 1 Eylül 2023 itibarıyla dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması şartı aranacak.
Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı, “Özellikle son yıllarda kira artışlarına getirilen sınırlama ve artan gayrimenkul değerleri nedeniyle kiracı mal sahibi uyuşmazlıklarında dava sayıları da artmıştı. Sadece 2022 yılı içinde hukuk mahkemelerinde açılan ortaklığın giderilmesi davaları 42 bin, kiralananın tahliyesi 32 bin 364, kira davaları da yaklaşık 21 bini bulmuştu. Yeni düzenleme ile kira tespit davaları, kira tahliye davaları, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar gibi birçok anlaşmazlık çok daha kolay çözülebilecek” dedi.
Özelmacıklı, “11 Haziran 2022 ile 1 Temmuz 2023 tarihleri arasında yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmalar, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin yüzde 25’ini geçemeyecek şeklinde düzenlenmişti. Lakin bu düzenleme artan değer ve enflasyon oranları nedeniyle çok düşük seviyede kaldı. Düşük kalan kira bedelleri nedeniyle mal sahibi ve kiracı anlaşmazlıkları üst seviyeye çıktı. Bu düzenleme yerine artışlar yine tüketici fiyat endeksindeki son on iki aylık ortalamalara göre kalsa çok daha iyi olurdu. Çünkü piyasada bu düzenleme uygulanamadı ve taraflar arasında karşılık bulmadı” dedi.
Arabuluculuk istatistiklerine bakıldığında gayrimenkul uyuşmazlıklarında da yüzde 50’ye yakın bir oranda anlaşma sağlanabileceğini düşündüğünü belirten Özelmacıklı, “Arabuluculuk, günümüzde dostane yollarla uyuşmazlık çözüm yöntemleri içinde en yaygın olarak bilinen ve uygulanan uyuşmazlık çözüm yöntemi. Arabulucu, bu süreçte karar veren kişi de değil. Görüşmelere taraflar bizzat ya da varsa avukatları aracılığıyla da katılabiliyorlar. Arabuluculuk bürosuna başvuruda herhangi bir ücret de alınmıyor. Taraflar arabuluculuk görüşmelerinde anlaşamazlarsa 2 saatlik ücret Adalet Bakanlığı bütçesinden karşılanıyor. Anlaşma durumunda ücret, aksi kararlaştırılmadıkça taraflarca da eşit şekilde ödeniyor. Taraflar anlaşma sağlayamazsa mahkemeye başvurarak dava da açabiliyorlar” diye konuştu.
